TeX
TeX là một là một hệ thống sắp chữ thiết kế bởi Donald E. Knuth. TeX được thiết kế nhằm phục vụ cho việc soạn thảo các văn bản thông thường và các công thức toán học.LaTeX
LaTeX là một gói các tập lệnh cho phép tác giả có thể soạn thảo và in ấn tài liệu của mình với chất lượng bản in cao nhất thông qua việc sử dụng các kiểu trình bày chuyên nghiệp đã được định nghĩa trước.
Dùng TeX có gì hay?
Người có nhu cầu biên soạn các tài liệu nghiên cứu khoa học, đặc biệt tài liệu có nhiều công thức toán học, nếu đã sử dụng TeX đều yêu thích các tính năng vượt trội của hệ thống này. Thực ra, không cần phải đến khi làm nghiên cứu khoa học, hay gặp vấn đề với công thức và ký hiệu toán mới cầu viện tới TeX. Hệ thống sắp chữ này có ưu điểm khác.
-
Một định dạng văn bản nhất quán.
Có thể lưu một định dạng văn bản Word, sau đó sử dụng lại để
có các văn bản gần giống nhau nhất. Nhưng tài liệu soạn thảo trên Word,
dù có nỗ lực đến đâu, vẫn có những điểm sai lệch. Đó là do Word
<
> rất nhiều trong phần trình bày và người sử dụng phải tuân theo. TeX chịu sự điển khiển bởi các dòng lệnh. Bởi thế, với các lệnh giống nhau, kết quả thể hiện trên văn bản giống nhau. -
Cấu trúc mạch lạc và rõ ràng.
Tex thường chia văn bản thành 3 loại phổ biến: sách (book),
báo cáo (report), và bài viết (article). Hai dạng thường dùng nhất trong
văn phòng là sách và bài viết. Dạng báo cáo rất giống với sách. Nội
dung của văn bản được quản lý theo cấu trúc:
* Phần (part)
* Chương (chapter)
* Mục (section)
* Mục con (subsection)
* Tiểu mục (subsubsection)
* Đoạn văn (paragraph)
Tiểu mục và đoạn văn được đặt cùng cấp. Điểm khác biệt khi trình bày trên văn bản là sau lệnh \subsubsection{tiêu đề}, phần tiêu đề được in đậm và phần trình bày sẽ được xuống dòng. Sau lệnh \paragraph{tiêu đề}, phần tiêu đề cũng được in đậm và phần trình bày sẽ nối liền sau đó chứ không xuống dòng. - Tự động đánh lại số chương, mục, mục con..., số bảng, số hình vẽ. Khi làm việc với Word, khi chèn thêm một chương hay mục mới vào văn bản hiện tại, nhiều khi, người soạn thảo sẽ phải tự đánh lại số chương, hay số mục.. cho phù hợp. TeX giúp làm việc này một cách tự động. Tương tự như vậy với việc đánh số thứ tự bảng, hình vẽ, hay công thức sử dụng trong văn bản.
- Trích dẫn (cite), tài liệu tham khảo (reference/bibliography), phụ lục tra cứu(index) thống nhất và chuẩn mực. Các tính năng này Word cũng có nhưng sử dụng không đơn giản. Không hiểu có phải do chưa khai thác hết Word hay không mà rất nhiều tài liệu, kể cả luận văn hay bài nghiên cứu, đưa nguồn của một đoạn trích dẫn trong phần ghi chú chân trang (footnote). Hoặc, tài liệu tham khảo là một danh sách các tài liệu mà khi nhìn vào, người đọc khó mà biết tài liệu đó đã được sử dụng ở đoạn nào trong văn bản. Còn phụ lục tra cứu thì gần như luôn vắng bóng.
-
Tự động sắp hình ảnh, bảng, ngắt dòng...
Trong bản Word hiện tại, hình ảnh (hay bảng) đã được trình bày
đẹp. Một đoạn văn được chèn bổ sung vào phần trước, lập tức sẽ mất
không ít thời gian để chỉnh lại cho hình ảnh nằm đúng vị trí mong muốn.
TeX giải phóng công việc này cho người sử dụng. Ngay cả khi phải trình
bày một bảng dài vài trang, người sử dụng TeX cũng không phải lo ngại gì
với gói <
>. - Làm việc với một dự án lớn. Thử hình dung bạn phải chịu trách nhiệm chuẩn bị một báo cáo vài trăm trang, và quan trọng hơn, báo cáo này sẽ tập hợp phần viết của khoảng 8-10 người. Từng người làm việc với phần báo cáo độc lập và sẽ chuyển tới cho bạn. Ghép các phần và chỉnh sửa văn bản sao cho thống nhất và đẹp tốn rất nhiều thời gian và sức lực. Đó là chưa tính tới trường hợp bạn đã có một báo cáo hoàn chỉnh nhưng phải bổ sung, hay chỉnh sửa một số phần. Khi đó, dường như phải bắt tay làm lại từ đầu vậy. Vấn đề này sẽ không gặp phải khi sử dụng TeX. Thật tuyệt khi có thể chủ động chia nhỏ văn bản thành các phần với cấu trúc mạch lạc và xác định trước. Sau đó, từng người sẽ làm việc độc lập với phần của mình và chỉ việc gửi file nguồn (kèm các file hình ảnh, nếu cần thiết) cho bạn. Sau đó, việc ghép từng phần vào văn bản chỉ đơn giản là câu lệnh \input{}.
Nhược điểm của TeX là gì?
- Biên soạn những tài liệu không có cấu trúc, hoặc lộn xộn... là rất khó khăn.
- Bạn phải nhớ các tên lệnh
- Có vẻ mất thời gian hơn so với chương trình soạn thảo văn bản thông thường (ngắn, lộn xộn)
- Thời gian tiếp cận và nắm vững lâu hơn với kiểu soạn thảo trực tiếp như word.
Làm thế nào để cài đặt và sử dụng TeX?
Để sử dụng TeX bạn cần có hệ thống sắp chữ và phần mềm soạn thảo TeX.Hệ thống sắp chữ:
+) Loại có trả phí: PCtex.
+) Loại miễn phí: Miktex
Phần mềm soạn thảo TeX:
Có rất nhiều phần mềm soạn thảo như TeXMaker, TeXnicCenter, WinShell, VieTeX, LaTeX editor, v.v...
Trong đó TeXMaker và VieTeX được sử dụng khá nhiều.
Để cài đặt và sử dụng TeX bạn đọc tiếp hướng dẫn tại đây: Hướng dẫn cài đặt và sử dụng LaTeX
Tham khảo:
wikipedia 1
wikipedia 2
wikibooks
saga.vn
http://diendantoanhoc.net
0 nhận xét:
Đăng nhận xét